اولین نظام آموزشی در ایران
اولین نظام آموزشی در ایران در دوران هخامنشیان شکل گرفت. در این دوره، مدارسی به نام “آتشکده” وجود داشت که در آن ها، علاوه بر آموزش دین زرتشتی، به آموزش علوم و فنون نیز میپرداختند. در دوران ساسانیان، آموزش در ایران رونق بیشتری یافت. در این دوره، مدارسی به نام “مکتب خانه” وجود داشت که در آن ها، به آموزش کودکان و نوجوانان میپرداختند. در مکتب خانه ها، علاوه بر آموزش خواندن و نوشتن، به آموزش علوم دینی، تاریخ، و ادبیات نیز پرداخته میشد.
در دوران پس از ورود دین اسلام، مدارسی به نام “مدرسه” وجود داشت که در آنها، به آموزش علوم دینی و علوم جدید میپرداختند. در مدارس اسلامی، علاوه بر آموزش علوم دینی، به آموزش علومی مانند فلسفه، منطق، ریاضیات، و پزشکی نیز میپرداختند. در دوران صفویه، مدارسی به نام “مدرسه ی علمیه” وجود داشت که در آن ها، علوم دینی و علوم جدید به دانش آموزان آموخته میشد. در مدارس علمیه ی صفویه، علاوه بر آموزش علوم دینی، آموزش علومیمانند نجوم، جغرافیا، و تاریخ نیز انجام میشد.
در زمان قاجار، آموزش در ایران دچار رکود شد. در این دوره، مدارس دولتی وجود نداشت و آموزش عمدتاً در مکتب خانه ها صورت میگرفت. در دوران پهلوی، آموزش در ایران بار دیگر رونق یافت. در این دوره، مدارس دولتی تأسیس شد و آموزش اجباری شد. در مدارس دولتی، علاوه بر آموزش علوم دینی، به آموزش علوم جدید نیز میپرداختند.
در دوران جمهوری اسلامی، آموزش در ایران همچنان ادامه یافت. در این دوره، مدارس دولتی و خصوصی وجود دارد و آموزش اجباری است. در مدارس دولتی و خصوصی، علاوه بر آموزش علوم دینی، به آموزش علوم جدید نیز میپردازند.
اولین نظام آموزشی نوین در ایران
اولین نظام آموزشی نوین در ایران، در دوران قاجار توسط میرزا حسن خان رشدیه تأسیس شد. میرزا حسن خان رشدیه، اولین مدرسه ی نوین ایران را در سال 1254 هجری شمسی در تبریز تأسیس نمود. این مدرسه، “مدرسه ی رشدیه” نام داشت. در مدرسه ی رشدیه، علاوه بر آموزش خواندن و نوشتن، آموزش علوم جدید نیز انجام میشد.
مدرسه ی رشدیه، نقطه ی عطفی در تاریخ آموزش ایران بود. این مدرسه، الهام بخش تأسیس مدارس نوین دیگری در ایران شد و در سال های بعد، مدارس نوینی در شهرهای دیگر ایران تأسیس ظهور کردند.
تحولات نظام آموزشی در ایران
نظام آموزشی ایران در طول تاریخ، دستخوش تحولات زیادی شده و این تحولات، عمدتاً در راستای مدرن سازی آموزش در ایران بوده است. یکی از مهم ترین تحولات نظام آموزشی ایران، تأسیس مدارس دولتی بود. مدارس دولتی، برای همه مردم، از جمله اقشار کم درآمد، در دسترس قرار گرفت. این امر، در افزایش سواد در ایران تاثیر بسیار مهمیداشت.
از یکی دیگر از تحولات مهم نظام آموزشی ایران، میتوان به اجباری شدن آموزش اشاره کرد و این اجبار به تحصیل سطح سواد در این کشور را بسیار بالاتر از قبل برد. لازم به ذکر است تحولات نظام آموزشی ایران، همچنان ادامه دارد و در حال حاضر، تلاش میشود تا نظام آموزشی ایران، با استانداردهای جهانی همسو شود.
اهداف نظام آموزشی در ایران
نظام آموزشی در ایران، اهداف مختلفی را دنبال میکند. از جمله اهداف نظام آموزشی در ایران، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تأمین سواد و آموزش پایه
- توسعه ی آموزش و پرورش
- تأمین نیروی انسانی ماهر و متخصص
- ارتقای فرهنگ و جامعه
نظام آموزشی در ایران، تلاش میکند تا با تحقق این اهداف، به توسعه ی کشور کمک کند.